Em,

Sáng nay anh được đánh thức bởi tiếng gọi bầy của đàn chim xuôi nam trốn tuyết.

Từ chốn nào đó ở cực Bắc, chúng đã vượt một khoảng trời mù khơi bay về đây và chọn cánh rừng con sau nhà anh để nghỉ cánh. Chúng dừng lại trong vài giờ, và sẽ tiếp tục hành trình ngàn dặm xuôi nam, nơi đó có nắng ấm chan hòa, hơn là lưu lại miền đất này -- những ngày đông giá, tuyết trắng phủ đầy sắp đến.

Và khi trời xoay mùa -- những ngày chớm xuân, nhiệt độ ấm dần, hứa hẹn cho những ngày xuân hè rợp nắng ấm. Chúng lại lần theo lối xưa, bầy đàn rủ rê, lũ lượt bay về. Chúng cũng chọn cánh rừng con sau nhà anh, dừng đôi cánh mỏi.

Trong suốt chuổi dài của mấy mươi năm trôi xuôi, lang bạt ở góc trời miền cực bắc nơi đây, anh cảm nhận thời tiết xoay mùa theo dòng xuôi ngược hàng năm của những đàn chim du xứ. Mỗi lần tiễn chúng đi, anh biết trời đang ở những ngày tàn thu và mùa đông giá đang lấp ló đầu ngõ. Và mỗi lần đón chúng về, cho anh hay mùa xuân vừa chợt đến bên thềm. Nụ lá bắt đầu tượng hình, cỏ cây đang đâm nẩy những chồi non. Chẳng mấy chốc, màu xanh rượi mát phủ quanh, bừng sống sau hè.

Sáng nay ra mảnh vườn con sau nhà, anh ngắm đất trời bên tách trà nóng, co ro trong cái lạnh khá dễ chịu của một buổi mai thoáng chút sương mù của trời đang buổi tàn thu. Theo đàn chim, từng cơn gió bấc thoảng nhẹ xuôi thổi về mang theo chút lạnh nhưng trong lành và lịm ngọt.

Những cơn gió thoảng ấy làm cho những chiếc lá úa sau cùng rời cành, tơi tả rơi đầy. Cây lá mới ngày nào rợp bóng, mượt mà, xanh mướt, nay vàng khô rụng sạch chỉ còn lại cọc còi thân trơ.  Trên đó, đàn chim rủ cánh mỏi, san sát đậu, rỉa cánh và truyền hơi ấm cho nhau. Chúng luôn kêu, tiếng gọi bầy đàn cho những con chim lạc.  Biết đâu những tiếng kêu đó không là lời thì thầm nhắn nhủ, tâm tình, hay tỏ lời thương yêu bầy đàn, đồng loại?

Mấy khóm hoa “Impatience” đủ màu, tươi sắc nay đã tàn rụi; nhưng những cánh hoa "Pense" và mấy bụi cúc vàng chịu lạnh giỏi hơn, còn vương chút dung nhan rỡ sắc làm dịu đi vẻ ảm đạm của đất trời đang  lúc chuyển mùa.

Khung trời hiền hòa trải rộng nơi chốn nầy, trong anh, chút thoáng buồn hoà điệu với cảnh trí thiên nhiên trữ tình của đất trời đang tiết tàn thu. Ngay lúc nầy, khung trời Blao của những năm tháng cũ bỗng chợt len lén trôi về từ ngăn nếp trí nhớ, từ tự tình ẩn khuất trong anh. Phải chăng mọi điều về em, về chốn ấy, của những ngày  thanh xuân vừa chợt lớn vẫn còn đó, âm ỉ, lắng đọng, và chỉ chờ dịp để mơn trớn gọi về?

Chốn ấy, cũng có những sáng mai trong tiết trời mùa nầy, anh ngồi bên chiếc bàn con trước khung cửa sổ mở rộng, ngắm bầu trời khá trọn vẹn trước mặt,  màu vàng của những cánh hoa quì dại trải dài, chạy tít tận cuối đồi xa, ẩn hiện trong làn sương nhẹ. Và anh đã viết gởi em những cảm nghĩ xuôi dòng khởi đi từ hồn cảm trong tiết đang mùa và cho nỗi nhớ nhung không rời.

Ghi lại những dòng nầy, anh biết mình hiện đang nhớ gì, đang nhớ ai!

oOo

Hình như ở mỗi chúng ta, ai cũng có một chốn để hồn cảm gởi về!

Dù mươi mấy năm hơn đã trôi xa, không còn nhớ hết từng lời, nhưng anh vẫn còn nghe những lời thì thầm, trong nỗi buồn xót xa, lìa rời, đánh mất, em đã tả cảnh đất trời quê em vào những ngày sang mùa.  Chưa một lần đến,  thương  em, anh đắm chìm theo lời kể, tiếng than và hoà theo nỗi niềm tiếc nhớ khung trời dấu yêu của em và cảm thương cho tâm tình không biết bao giờ trở lại.

Và khi khi cuộc chiến vừa tàn, cơ may của ngày về, những ngày đầu tháng 5 năm 1975, anh có dịp chở em về miền đất hứa của em. Chúng ta vượt qua những đoạn đường, những cánh đồng cháy phơi những bộ xương khô hay những xác người vừa ngả gục trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến. Cỏ cây in hằn dấu bom đạn. Đó là lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng, anh đến thăm quê em.

Lòng se sắt, hắt hiu khi tận mắt nhìn kỹ cảnh điêu tàn, đỗ nát của thị trấn miền đông trải qua những trận đánh nổi tiếng nhất của cuộc chiến với những làn mưa pháo kéo dài hơn 2 tháng trời. Đứng ở đầu phố, anh có thể nhìn tận cuối phố. Cả một khu phố thị trù phú, nay chỉ còn lại những nền nhà san sát trống hoang. Tường nhà nào may mắn thì chỉ còn lại vài gang tấc và đầy nát dấu bom đạn. Trong số mấy vạn, quân của cả hai bên và dân lành kẹt giữa hai lằn đạn,  một số bạn bè và người thân của chúng ta bỏ xác nơi đây.  Đi giữa lòng phố, anh bỗng  thấy rùng mình khi nghĩ những oan hồn chết vất vưởng đó đây đang thảm thiết khóc than đòi mạng sống. Nhân danh điều gì, và cớ chi đã gây nên bao điêu linh, chết chóc cho đồng loại?

Anh còn nhớ rất rõ cảnh cả gia đình em xúm xít ngồi xỏm ăn qua bửa trên nền nhà đổ nát. Nhất là ở mỗi người, dù nét mặt rã rượi, xót xa nhưng trong ánh mắt đẫm ướt của em, của ông bà bác, của mấy đứa em ẩn chứa niềm vui khi được trở về, ánh lên tia hy vọng - cuộc chiến đã tàn. Với nghị lực của những người quen chịu đựng, tất cả sẽ cùng nhau dựng lại mái ấm trên miền đất lắm tai ương, cả một quảng đời chôn chặt.

oOo

Dạt trôi theo mệnh đời lữ thứ mấy mươi năm, anh cố gạt đi những  hình ảnh điêu tàn đã chứng kiến, cố giữ lại hình ảnh về miền quê hiền hoà rợp bóng bởi hàng phượng đỏ trải dài dọc theo những con đường quanh phố. Khung trời trong xanh, phủ quanh bởi những cánh rừng đầy lá vào thu với sắc màu, trữ tình qua lời thì thầm thật êm, thật ngọt của em.

Bặt tin từ dạo ấy, anh luôn mong em và những người khổ hạnh quanh em, từ tro than điêu tàn nhưng lòng cương nghị thoát từ ánh mắt bắt gặp sẽ dựng lại mái ấm, tìm lại niềm hạnh phúc nơi miền đất hứa của em.

Chốn này, chẳng những cách xa quê nhà mấy mươi ngàn dặm mà còn cách mấy mươi năm đã trôi xuôi.  Anh viết những dòng này trong cảm thức nhớ nhung nhiều về em, về trời thu quê em, trời thu Blao của anh, của những năm tháng tuyệt hảo nhất của đời người, ở mỗi chúng ta. Trong tâm tình trỉu nặng nhớ về chốn cũ, nếu có đôi cánh mềm của đàn chim du xứ đang nghỉ cánh, may ra anh có thể chấp cánh tìm về vùng nắng ấm ở quê nhà. Nhưng chắc chắn không có phép lạ nào có thể giúp anh chắp cánh bay ngược dòng thời gian để tìm lại quãng đời cũ, “nắng ấm” được đổ đầy, một thời làm hồn anh sướng ngợp!

Biển Mặn
(Một ngày tàn thu của những năm cuối ở thế kỷ trước)